Sentetik Kauçuk Nedir? Kullanım Alanları Nelerdir?

Sentetik Kauçuk Nedir ? Kullanım Alanları ve Özellikleri Nelerdir ?

Sentetik Kauçuk:Petrol ürünlerinden kimyasal yöntemlerle üretilmektedir. Endüstride hem doğal hem sentetik kauçuk kullanılırken, sentetik kauçuğun kullanımı çok daha yaygındır. Sentetik kauçuk ilk olarak Fritz Hofmann tarafından üretilmiştir.  Bir monomer olan Bütadien’in (C4H6) polimerizasyon işleminden geçirilmesiyle, sentetik kaçuçuk (polimer) elde edilir.

Sentetik kauçuklar normal boylarının iki katına kadar esneyebilen ve tekrar eski haline dönebilen yüksek elastikiyete sahiptir, sentetik kauçukların diğer adı da “elastomer” dir.

Oto lastikleri ilk olarak doğal kauçuk kullanılarak üretilmişse de, birinci ve ikinci dünya savaşı sentetik kauçuk üretiminin gelişmesi ve hız kazanmasıyla lastiklerde sentetik kauçuk kullanımına geçilmiştir.

Doğal kauçukla sentetik kauçuk kıyaslandığında, sentetik kauçuklar daha uzun ömre sahiptir. Sentetik kauçuklar yağ, asit ve diğer kimyasallara karşı daha dayanıklıdır. Sıcaklığı doğal kauçuktan daha çok emerler ve ısıtıldıklarında kopma eğilimleri daha fazladır.

Kauçukların genel özelliklerine bakıldığında; elastik olmaları, elektriksel yalıtkanlığa sahip olmaları, suya dayanıklı olmaları (su geçirmez olmaları), ısınınca daha yumuşak yapışkan, soğuyunca daha sert olmaları göze çarpar.

Kauçuklar, elastikliği ve dayanımını arttırmak için, sülfür eklenerek ısıtılma işlemine (vulkanizasyon) tabi tutulurlar.

Sentetik kauçuk üretiminde kullanılan yöntemler ve kimyasalların çok çeşitli olması ve sürekli yeni arayışların halen devam etmesiyle, çeşitli ve farklı özellikteki sentetik (yapay) kauçuklar üretilmiştir.

Sentetik Kauçuk Çeşitleri Nelerdir ?

Poli İsopren Kauçuk (IR): Kullanım alanları; oto lastiği, conta, konveyör bandı, biberon emziği vb.

Stiren Bütadien Kauçuklar (SBR): Ayakkabı tabanı, sakız, sünger, hortum, spot eşyaları, kablo kılıfı, ambalaj üretimi gibi alanlarda kullanılır.

Polibütadien Kauçuklar (BR): %90 oranında oto lastiği üretiminde, golf topu, ayakkabı tabanı, hortum vb. alanlarda kullanılır.

Akrilonitril Bütadien Kauçuklar (NBR): Otomotivde conta üretiminde, fren hortumlarında, benzin hortumlarında, oyunlar üretiminde, iş elbiselerinde, lastik şişe üretiminde, bot üretiminde kullanılır.

Kloropren Kauçuklar (CR): Fren hortumu, motor takozu, contalar, cam silecek lastikleri, elektrik kablo izolasyonu, deniz malzemeleri (şnorkel-gözlük) bu tür sentetik kauçuktan imal edilir.

Bütil Kauçuklar (IIR): Bina yalıtımında, elektrik kablolarında, yapıştırıcı üretiminde, iç lastiklerde (şambrel) kullanılırlar.

Etilen- Propilen Kauçuklar (EPM- EPDM): Radyatör ve su hortumları, beyaz eşya contaları, tank kaplama, silindir kaplama, oto kapı ve cam fitilleri, konveyör bantları bu tür kauçuktan üretilir.

Otomotiv Endüstrisinde Kauçuk Malzemelerin Kullanım Alanları

Kauçuğun otomotiv sektöründe kullanım alanlarına kısaca bakılırsa: En başta araç tekerlek lastikleri, fren hortumları, fren silindir contaları,  benzin hortumları, contalar, körükler, motor soğutma suyu hortumları, alt salıncak – üst salıncak bağlantı burçlarında, amortisör bağlantı takozları, motor bağlantı takozları (kulaklar), cam silecekleri, aks körükleri, şaft mafsalları, kapı fitilleri, külbütör (üst kapak) contaları, silindir kapak contalarında katkı malzemesi olarak, emme manifoldu contası, aks – rot kolu körükleri, travers bağlantı takozları, V kayışları, triger kayışları, şanzıman sızdırmazlık contaları, yakıt enjeksiyon sistemindeki O-ring’ler, yakıt pompaları contaları, sızdırmazlık elemanları, viraj denge çubuğu (stabilizatör) bağlantı burçları, elektrik kablo hatları koruma kılıfları, egzoz borusu bağlantı burçları…